Onze verbeelding vormt het beeld van het eigen zelf, en dan begint binnen dat schaduwrijk het denken te functioneren. Uit dat zelfbeeld groeit de botsing tussen dat wat is en wat zou moeten, het conflict van de dualiteit. Vrijheid en aanpassing, blz. 236, r.8

Zolang de beweging van het denken – dus tijd en maatstaf – er is, heeft waarheid in dat gebied geen plaats. Realiteit is dat wat we denken en de handeling van het denken als een idee, een principe, een ideaal, geprojecteerd vanuit de vorige kennis op de daardoor bepaalde toekomst enzovoort. Dat alles is in […]

Sensualiteit is in de wereld van genot erg belangrijk geworden. Als smaak domineert, wordt de hang naar genot spoedig een gewoonte, hoewel het misschien voor het totale organisme schadelijk is, domineert genot. Het genot van de zintuigen, van schandere en subtiele gedachten, van woorden en denkbeelden, het genot van geweld en het genot van seks. […]

Denken is een reageren vanuit het voorbije, vanuit het geheugen, nietwaar? Het geheugen is een kwestie van traditie, van ervaring, en als het op wat voor nieuwe ervaring ook reageert, komt die reactie uit het verleden voort; iedere opgedane ervaring versterkt daarmee het verleden. Onze geest is een produkt van het verleden, van de tijd; […]

Je kunt en mag vreugde niet uitnodigen; als je het doet wordt het genot. Genot is de beweging van denken en denken mag vreugde op geen enkele wijze cultiveren en kan dit ook niet. Als het datgene najaagt wat vreugdevol was , is het alleen een herinnering, een dood ding. Schoonheid bindt nooit aan tijd; […]

Het andere soort van leren – waaraan we lang niet zozeer gewend zijn, omdat we in sterke mate slaven zijn van gewoontevorming en traditie en alle denkbare vormen van conformisme – is waarnemen zonder de begeleiding van vooraf verworven kennis, en dus iets gadeslaan in onbevangenheid, alsof het voor het eerst was. Als je de […]

Gelijkvormigheid of nabootsing begint al in de jeugd, door opvoeding, door de invloed van de maatschappij en door uiterlijke omstandigheden. Hierdoor zijt gij geneigd, uw gedachten en gevoelens aan te passen aan de publieke opinie en dienstbaar te maken aan godsdienstige denkbeelden of geestelijk gezag. Welke wijsbegeerte of godsdienst gij ook beschouwt, gij zult er […]

 Onze hele maatschappelijke en religieuze structuur is gebaseerd op de drang om – positief of negatief – iets te worden. Wat daarbij aan de gang is is bij uitstek voeding voor het ego, door middel van naam, afstamming, prestatie’s, door vereenzelviging van het mezelf en het mijne, die onvermijdelijk conflicten en verdriet veroorzaken. De gevolgen […]

Dat waarnaar u streeft, is door uzelf gemaakt en daarom is het niet echt. Conflicten, Bombay, 7 februari 1985, blz.17, r. 17  

Hoe kan zich ooit een grondige omwenteling voltrekken in ons waardensysteem, als die niet bij onszelf begint? Moeten we, om hulp te kunnen bieden in de huidige crisis, werkelijk onze hoop vestigen op een nieuwe ideologie, een nieuw economisch plan? Of moeten we misschien beginnen met inzicht in het conflict en de verwarring in eigen […]

De eenheid van de mens ligt niet in de bouwsels die de menselijke geest heeft uitgedacht. Samenwerking ligt niet in de aard van het verstand. Liefde en haat kunnen geen eenheid vormen, en toch probeert de geest deze te vinden en te vestigen. De eenheid ligt geheel buiten dit veld, en het denken kan dit […]

De vernietiging van het woord betekent de afbraak van de innerlijke structuur van geborgenheid die hoe dan ook geen werkelijkheid is. Het onzeker zijn over alle zekerheden – niet het met geweld aan geborgenheid ontrukt zijn (iets dat tot verschil­lende vormen van ziekte leidt),  maar die onzekerheid over zekerheden die voortkomt uit de volheid van […]

In feite is verlangen naar prestatie, naar gewin, de basis van oprechte trouw aan principes. En die drang, hoe diepgeworteld of oppervlakkig die ook is, leidt tot conformisme en daar steekt angst de kop op. Angst beperkt onze zelfkennis tot het concreet ervarene, zodat het onmogelijk wordt aan het beleefde te ontstijgen. Binnen die begrenzing […]

De wil is een vorm van weerstand, een vorm van verdeeldheid. Ik wil iets als tegenstelling tot iets wat ik niet wil, ik moet in tegenstelling tot ik mag niet. Zo bouwt de wil al handelende een muur op tegen elke andere vorm van handeling. We kennen alleen nog handeling als het je onderwerpen aan […]

Sinds de oudheid hebben alle beschavingen altijd de begrippen maat en maatstaf gekend. Al hun prachtige gebouwen waren op wiskundige metingen gebaseerd. Of je nu de Akropolis en het Parthenon bekijkt of de honderdtien verdiepingen van een New Yorkse wolkenkrabber, ze hebben zich alle aan bepaalde maten gehouden. Afmeten doe je niet alleen met een […]

Zo is de toestand van ons bewustzijn, dat door het verleden is geconditioneerd en ons denken is het geconditioneerde beantwoorden van de uitdaging door een feit. Hoe meer onze beantwoording de conditionering door geloof, door het verleden vertegenwoordigt, des te meer wordt het verleden versterkt. Dat versterken van het verleden is duidelijk de continuïteit ervan, […]